"Sterven hoort nu eenmaal bij het leven, we kunnen er dus maar beter open over praten en elkaar ondersteunen"
in picture: Caitlin Swaans (23) links // rechts Kyra Hawinkel (21)
De Truiense Kyra Hawinkel (21) ontwikkelde samen met de Hamse Caitlin Swaans (23) een palliatieve koffer. De twee laatstejaarsstudenten Ergotherapie aan de Hogeschool PXL willen op vraag van WZC Kristallijn in Bilzen zo het taboe errond doorbreken. “Zeker met de huidige pandemie is het belang van palliatieve zorg heel fel naar voren gekomen”, zeggen Swaans en Hawinkel.
“De vraag om een palliatieve koffer uit te werken kwam vanuit het Bilzense WZC Kristallijn” steekt Caitlin Swaans (23) van wal. “Een onderwerp dat we meteen zagen zitten, omdat we graag het taboe dat er rond palliatieve zorg nog steeds zweeft, willen doorbreken. Zeker met de huidige Covid-pandemie is het belang van palliatieve zorg heel erg boven komen drijven. Tijdens die Covid-19 pandemie kwam de focus meer te liggen op de technische handelingen en veel minder op het afscheid nemen op een gepaste manier. Maar goed, ook buiten corona blijft afscheid nemen een moeilijk gegeven. Een palliatieve koffer wil op een laagdrempeligere manier informatie aanbieden aan naasten over deze laatste levensfase. Een palliatieve koffer wil op een laagdrempeligere manier informatie aanbieden aan naasten over de laatste levensfase. Een andere reden ligt misschien minder voor de hand. Binnen de ergotherapie komt palliatieve zorg niet meteen veel aan bod. Wij wilden ons echter wel verdiepen in deze specifieke zorg. Want een ergotherapeut kan heel wat rollen binnen de palliatieve zorg op zich nemen.”
Vlinder aan de deur
“De palliatieve koffer bestaat uit een waakkoffer, een kinderkoffer, een laatste verzorgingskoffer en een rouwkoffer”, legt de Truiense Kyra Hawinkel uit. “Wanneer iemand zich in de laatste levensfase bevindt, wordt er gezocht naar een houvast. Naast de professionele hulp van verpleegkundigen en artsen, kunnen de bewoners ook nood ervaren aan een rustige omgeving. De eigenheid van een rusthuiskamer nodigt niet altijd uit tot rust daarom kan het aanbieden van een waakkoffer een goede ondersteuning bieden. De waakkoffer kan aan de naasten van een persoon aangeboden worden wanneer die opmerken dat die persoon achteruit aan het gaan is. Op dat moment gaat de familie ook beginnen waken. De bedoeling is om de waakkoffer gedurende die weken op de kamer van de bewoner te laten staan. Zo kan de familie wanneer zij er klaar voor zijn de koffer gebruiken. Gebruiken ze de koffer niet, dan heeft het WZC de mogelijkheid wel aangeboden. Wat zit er in die koffer? Wel, ik denk onder andere aan een instant-camera, om de laatste herinneringen te kunnen vastleggen. Een deken en kussen om de naasten van de stervenden wat extra comfort te bieden tijdens het waken Er is ook een vlinder die op de deur gehangen mag worden als signaal dat de desbetreffende bewoner palliatief is en achteruit aan het gaan is. Zo weten de zorgverleners dat er een andere benadering moet zijn bij het binnengaan.”
"Sterven hoort nu eenmaal bij het leven, we kunnen er dus maar beter open over praten en elkaar ondersteunen
Laatste verzorgingskoffer
“De laatste verzorgingskoffer bevat dan weer alle materialen die nodig zijn om een laatste verzorging te geven aan de overleden bewoner”, verduidelijkt de Hamse Caitlin Swaans. “Denk maar aan onder andere een washandje, een nagelknipper en een hydraterende crème. Daarnaast biedt deze koffer handvaten aan om de familie hierbij te betrekken. De laatste verzorgingskoffer dient ook om de hulpverleners ondersteuning te bieden bij de verzorging van de overleden bewoner. Na een overlijden zal de laatste verzorging van het lichaam plaatsvinden. De laatste jaren willen de nabestaanden steeds vaker betrokken worden bij dit moment. Het is bemoedigend, en het biedt troost, om zelf tijdens de verzorging een taak te vervullen. Het kan een positieve rol spelen bij de verwerking van de rouw. De verzorging van het lichaam vindt doorgaans plaats in het bed. Familie kan hierbij een actieve rol spelen door met zorg de naaste zijn kleren uit te trekken of met liefde de dierbare te wassen. Alleen al aanwezig zijn kan troost bieden. De nabestaanden moeten de gelegenheid krijgen om hierin zelfstandig een keuze te maken. Het is dus zeker een meerwaarde om de nabestaande deze mogelijkheid te geven. Voor men gaat beginnen met de verzorging, is het goed om alles wat men nodig zou kunnen hebben klaar te zetten. De laatste verzorgingskoffer zou hiermee kunnen helpen.”
Rouwkoffer
“De rouwkoffer tenslotte bevat materialen en informatie die de nabestaanden kunnen ondersteunen tijdens het rouwen. Het reikt ideeën aan om dingen te maken, proberen of lezen die het rouwproces positief kunnen beïnvloeden. Het is een koffer met hulpmiddelen om verlieservaringen bespreekbaar te maken en te ondersteunen. De rouwkoffer dient om ook erkenning en herkenningen te creëren. Denk maar zelfgemaakte informatiebrochures en een spel.”
“Wat de toekomst brengt weten wij niet”, besluiten Swaans en Hawinkel. “Wij hopen dat de palliatieve koffer ook in andere woonzorgcentra gebruikt gaat worden en zijn intrede zal doen in Vlaanderen. Sterven hoort nu eenmaal bij het leven, we kunnen er dus maar beter open over praten en elkaar ondersteunen”
Comments