Na 27 jaar onafgebroken in Hasselt gewoond te hebben, heb ik 20 jaar in het buitenland vertoefd en 3 jaar in Brussel. Vorige zomer ben ik in Sint-Truiden komen wonen. Waarom niet in Hasselt? Omdat ik de architectonische verminking van de stad, begonnen met de TT-wijk in 1978 en nooit meer gestopt, met lede ogen heb aangezien.
De Galerij “Ware Vrienden”, de opvolger van de TT-wijk, het gerechtsgebouw, het stadhuis-spiegelpaleis en nu de Blauwe Boulevard waar een stadsbestuur actief meewerkt aan de toename van de leegstand in haar centrum, het doet pijn om aan het hartje. Ook met onze diknekkerige zelfverheerlijkingscampagnes à la “Hasselt heeft het” – wat in godsnaam? - en “Hasselt, hoofdstad van de smaak” heb ik het meer dan gehad. Ik ben misschien een beetje conservatief maar ik ruil gaarne wat sommigen een zeker gebrek aan visie zouden durven te noemen – waarom heeft Sint-Truiden nog steeds geen ondergrondse parkeergarage onder de markt? – met de megalomane misbaksels waar de Hasselaar steeds op getrakteerd wordt.
Waarom dan Sint-Truiden?
Wel, ik heb mooie herinneringen aan Sint-Truiden van toen ik een kind was en we ijsjes gingen eten bij 'Venise' of 'Vica', afhankelijk van hoeveel room we die dag in het ijs wilden, omringd door goedmoedige Walen met een bolhoed in een flanellen kostuum die een croque monsieur – of madame op zondag – verorberden in één van de gelegenheden op de markt. Daarna volgde steevast een stevige wandeling want niet alleen de terecht alom geroemde licht glooiende hellingen rond Sint-Truiden zijn veel mooier dan de lintbebouwing in de zandgrond rond Hasselt. Maar in Sint-Truiden zijn er veel meer fraaie monumenten en herenhuizen te vinden dan in de hoofdstad van de provincie, gaf zelfs mijn vader de 'die hard' Hasselaar, toe.
"Truienaren zijn Walen die Nederlands spreken. Die jovialiteit en vriendelijkheid hebben jullie zeker
Roaring Nineties
Later in mijn leven kwam er nog het tennis spelen in de prachtige “De Born” bij – ook van de parenclub veel goeds gehoord maar nog niet geweest - en de lange nachten van de “roaring nineties” van Sint-Truiden toen Pascal Vossius en zijn side-kick Pascal Windmolders mensen van heinde en verre lokten om mee te vliegen met het Nieuwscafé. Dat Truienaren dan ook fier zijn op hun stad en op hun eigenheid – een vriend zei mij eens dat “Truienaren Walen zijn die Nederlands spreken en die jovialiteit en vriendelijkheid hebben jullie zeker – begrijp ik ten zeerste. En dat men die eigenheid uitdraagt – in Sint-Truiden hoor ik overal dialect, in Hasselt nergens – ook. En dat dit gepaard gaat met het zich afzetten tegen (vooral) de hoofdstad van de provincie is des mensen. Dus ja hoor, ik heb ze allemaal gehoord, de grapjes genre “wat is het beste in Hasselt? De trein naar Sint-Truiden!”, wat gebeurt er als je een Hasselaar ondersteboven houdt? Dan rolt er een stuk van 1 euro uit zijn zak!”.
Liefde is blind
Maar, beste stadsgenoten, zou het kunnen dat net deze eigenheid, dat net deze trots jullie verhinderd doornen te zien aan de Roos van Haspengouw, liefde is tenslotte blind?
Ik moet toegeven dat een aantal zaken mij na een half jaar beginnen op te vallen en ze hebben niks te maken met de stadsdiensten die ons voorbeeldig hebben geholpen met onze installatie en inburgering en nog minder met het aanzicht van de stad die er altijd kraaknet bij ligt. Neen, het gaat meer om een gevoel van gemiste kansen, van niet gerealiseerd potentieel.
"Want terwijl de Waal met de Borsalino op de Grote Markt al lang verdwenen is, lijkt het menu van de meeste horecazaken aldaar hetzelfde gebleven
Coupe Margot met 7 bollen
Vooreerst is er het horeca-aanbod in Sint-Truiden. Ja, je kan goed eten in Sint-Truiden. “De Fakkels”, “Stadt van Luijck”, “Bistro Zutt”, “Den Ambacht”, “Os”, “Vleesgegroet” – “Blanc”, “Bleu” en “Coco Pazzo” ben ik nog niet geweest – je kan er uitstekend eten maar je moet er wel relatief diep voor in de buidel tasten. Op de Grote Markt daarentegen kan ik dromen van vervlogen tijden toen ik een Coupe Margot at met 7 bollen zonder een gram bij te komen. Want terwijl de Waal met de Borsalino al lang verdwenen is, lijkt het menu van de meeste horecazaken aldaar hetzelfde gebleven De toevoeging met wat je met een contradictio in terminis Belgische internationale gerechten kan noemen, uitgezonderd. Ik ben er niet zeker van maar ik zou een gokje durven wagen dat je in Peking vergeefs naar “Wok scampi” en “Wok kip” op de kaart speurt. Tot overmaat van ramp lijken vele van deze zaken zich te bevoorraden bij dezelfde distributeur zodat je overal dezelfde benedengemiddelde brok voorgeschoteld krijgt.
Slechtste Pizza
In sommige etnische restaurants is de toestand niet veel beter en krijg je in plaats van het platte brood met tijm en rozemarijn waar het land bekend voor staat voorgebakken stukken stokbrood opgedist en flets gekruid vlees aan woekerprijzen. Tevens moet ik toegeven – sorry – dat ik in Sint-Truiden de slechtste pizza van mijn hele leven gegeten heb: een voorgebakken misbaksel waarop met de blote hand – hallo COVID, hallo voedselhygiëne! - paddenstoelen uit blik en andere inferieure ingrediënten werden gesmeten waarna het voor enkele minuten in de zeker-niet-houtoven verdween. En dit terwijl in Hasselt bij “Maccione” misschien de beste pizza van België geserveerd wordt, met Bell’Italia niet veraf!
Authentieke etnische restaurants
Kortom, wie gooit zich in het gat dat de uitstekende en ook betaalbare keuken van “Het Nieuwscafé” achter gelaten heeft? “Bistro 11” doet een verdienstelijke poging maar we hebben meer nodig. Net zoals we authentieke etnische restaurants nodig hebben. Je zou geen 50 euro per persoon moeten uitgeven om fatsoenlijk te kunnen eten in een stad met 40.000 inwoners. Om nog maar te zwijgen over het vegetarisch of veganistisch aanbod dat in Hasselt met 7 zaken flink uit de kluiten gewassen is maar in Sint-Truiden gewoonweg niet bestaat.
"Hoe komt het dat je tot de zaterdagmarkt moet wachten om verse vis te kopen omdat er geen viswinkel is in het centrum? Is daar geen cliënteel voor?
Waar is de warme bakker naartoe?
Min of meer verband hiermee houdt de belangrijke vraag “wat is er in godsnaam gebeurd met de warme bakker?” Hoe komt het dat je naar de Tongersesteenweg – de geweldige “Broodhoeve” – moet rijden omdat het centrum ingepalmd is door ketens van “broodverkopers” die industriële brol aanbieden die maar enkele uren goed blijft en croissants die ’s morgens al naar gisteren smaken? Hoe komt het dat je tot de zaterdagmarkt moet wachten om verse vis te kopen omdat er geen viswinkel is in het centrum? Is daar geen cliënteel voor? Indien je ziet hoe de mensen ’s zaterdags op de markt de stand van “Spiessens” belegeren, indien je de rij ziet die steeds buiten aanschuift bij delicatessen “Doni” – goed maar toch ook niet goedkoop – dan kan ik dat niet geloven. Dan kan ik me niet van de indruk ontdoen dat er ruimte is voor meer kwaliteitszaken in deze lieflijke stad.
"Is het nuttig dat het stadsbestuur investeert in het aantrekken van een covergroepje om de mensen naar aanleiding van “Vlaanderen zingt” liedjes te laten karaoken die ze al lang kennen? Is dat niet wat te makkelijk?
Andere toneelstukken dan voor mensen op pensioen
Dat er ook marge is voor een meer uitgebreid cultuuraanbod, hoezeer “ De Bogaard” ook haar best doet, daar ben ik ook van overtuigd. Kunnen er ook andere toneelstukken gebracht worden dan “Op pensioen? Niet te doen”? Is het nuttig dat het stadsbestuur investeert in het aantrekken van een covergroepje om de mensen naar aanleiding van “Vlaanderen zingt” liedjes te laten karaoken die ze al lang kennen? Is dat niet wat te makkelijk? Ik ben in de Academiezaal, nog zo een parel in de Truiense kroon, gaan kijken en luisteren naar “Wanneer de muziek tot ons spreekt”, ondanks COVID en het hondenweer kwam daar 70 man op af. Zouden wij durven op te roepen tot wat meer kwalitatief hoogstaande cultuurmanifestaties? Kan het stadsbestuur daar haar schouders onder zetten? Mag ik hier dan ook vurig de opening van een onafhankelijke boekhandel wensen? Een boekenwinkel die meer in de rekken heeft liggen dan de obligate bestseller en de literatuurlijst van de middelbare school. Een boekenwinkel waar je niet op de Lotto kan spelen, die tijdschriften noch gezelschapspelletjes verkoopt maar waar een bibliofiel je met kennis van zaken leidt naar een goede “leesboek” zoals mijn moeder zou zeggen. Kortom, een boekhandel zoals “Grim” in Hasselt of “Malpertuis” in Genk, dat moet hier toch ook kunnen! Een boekhandel waar ze, op 15km in vogelvlucht van de taalgrens, ook een paar boeken in de Franse taal verkopen."
"Een dienster die begint te meesmuilen omdat je niet snel genoeg kiest tussen de 3 soorten chateau migraine die op de kaart staan, een ober die luid zucht omdat je hem wijst op het glas vol bezinksel dat hij voor je heeft neergezet, nog een garçon, van een zomerbar dit keer, die je komt zeggen dat de wachttijd voor mosselen momenteel anderhalf uur bedraagt terwijl je hele gezelschap dit besteld heeft
Service is ondermaats
Wat tenslotte in heel Vlaanderen, maar zeker in Sint-Truiden kan verbeterd worden is het niveau van de service. Een dienster die begint te meesmuilen omdat je niet snel genoeg kiest tussen de 3 soorten chateau migraine die op de kaart staan, een ober die luid zucht omdat je hem wijst op het glas vol bezinksel dat hij voor je heeft neergezet, nog een garçon, van een zomerbar dit keer, die je komt zeggen dat de wachttijd voor mosselen momenteel anderhalf uur bedraagt terwijl je hele gezelschap dit besteld heeft, terwijl zijn terras maar voor 1/3 vol zit en terwijl het de specialiteit van de dag betreft. Een bistro die er 3 uur over doet om zijn zondagsmenu te serveren en een noch art-house noch multiplex cinema waar je één uur met je kinderen buiten wacht in de regen terwijl de film al 45 minuten vroeger had moeten beginnen en waar je als antwoord krijgt dat het komt omdat de klanten de zaal als een varkensstal achterlaten en dat je in Disneyland ook moet wachten. Dit heb ik al allemaal meegemaakt in de korte tijd dat ik hier woon en ik kom nog niet eens veel buiten!
Rollen omdraaien
En als je iets durft te zeggen, dan komt het onvermijdelijke gecalimero genre “wij zijn maar een kleine/eenvoudige/ restaurant/café/cinema – vul zelf in – en ik moet alles alleen/met twee/doen of wel word je een inkijk geboden in het reilen en zeilen van de zaak – de kok is ziek, de garçon is van zijn fiets gevallen – waar je geen boodschap aan hebt. Als klap op de vuurpijl wordt er dan ook nog vaak een verongelijkte poging gedaan om de rollen om te draaien en de klant te beschuldigen van een “gebrek aan begrip”. Je moet voor een dienst of product betalen maar als de dienst of het product van slechte kwaliteit is moet je daar begrip voor hebben want anders ben je een slechte klant!
"Ik ben er zeker van dat een groot gedeelte van u nu denkt “Wat denkt die Hasselaar wel? Waarom gaat hij niet naar Hasselt als het daar zo goed is?”
Pek en veren
Mensen, ik roep op om niet Belgisch te zijn. Hou je lippen deze keer niet stijf op mekaar om de zaak daarna voor altijd te mijden. Maar maak Hollandsgewijs duidelijk dat u aan al die excuses geen boodschap hebt en dat de klant vooralsnog koning is! Beste stadsgenoten, ik ben er zeker van dat een groot gedeelte van u nu denkt “Wat denkt die Hasselaar wel? Waarom gaat hij niet naar Hasselt als het daar zo goed is?” En dat een bijna even groot gedeelte mij, al dan niet overdekt met pek en veren, wat gaarne persoonlijk naar de stadspoorten zou willen begeleiden om er zeker te zijn dat ik nooit meer terug kwam. En dat staat u vrij. Misschien zou ik ook zo denken als een ingeweken Truienaar kritiek kwam spuien op Hasselt.
Een klein beetje gelijk
Indien echter zelfs maar klein gedeelte van jullie, in hun diepste binnenste, in hun “heart of hearts” zou toegeven dat ik misschien een heel klein beetje gelijk heb en dat er meer in deze stad zit dan wat er momenteel uitkomt, dan is mijn bijdrage hier niet voor niets geweest. Vrij naar het devies van de Jezuïeten zou ik zeggen, “Sint-Truiden, plus est en vous/nous”!
Comments