Van Split tot Dubrovnik: eilandhoppen op de Adriatische Zee

Golden Hour in de haven van Hvar

Langs de Dalmatische kust ontvouwt zich een landschap dat lijkt te fluisteren in plaats van te spreken: een grillige strook van rotsen, verborgen baaien en eilandjes die als stenen wachters in de Adriatische Zee liggen te rusten om door jou ontdekt te worden.

Dag 1: Brussel – Split

De Airbus A319 van SN Brussels Airlines zet haar daling in ter hoogte van de Adriatische Zee. Door het raampje zien we hoe de eilanden en baaien van Dalmatië steeds dichterbij komen. De piloot volgt de kustlijn, buigt licht af en brengt het toestel soepel richting luchthaven Split.Een korte trilling bij het raken van het tarmac en we staan op Kroatische grond, met de geur van zee en pijnboombossen al in de lucht.

'Kroatië' is het land, 'Dalmatië' is een regio binnen dat land. Net zoals je in Italië Toscane of Sicilië hebt, of in Frankrijk de Provence.

De Dalmatische kust is dus het kustgebied van de historische regio Dalmatië (van Zadar tot Dubrovnik, inclusief de eilanden). Het is geen apart land maar een streek met een eigen geschiedenis, dialecten en identiteit. De term komt uit de tijd van de Romeinen: Dalmatia was een Romeinse provincie.

Ons schip de 'M/S ATLANTIC 4*' ligt tegen de kade in de haven van Split op ons te wachten.

De M/S Atlantic 4* is een modern, kleinschalig cruiseschip dat vooral langs de Kroatische kust vaart en het comfort van een luxe jacht combineert met de service van een cruise.

Met zijn 44 meter lengte, 19 stijlvolle cabines voor maximaal veertig passagiers en een bemanning van zes biedt het schip een intieme, ontspannen sfeer. Alle cabines beschikken over eigen sanitair, airco en ramen of patrijspoorten; op het zonnedek met ligstoelen en het achterdek met zwemplatform geniet je van panoramische zeezichten en zwemstops in helderblauwe baaien. Binnen vind je een lichte lounge en restaurant met grote ramen en een bar. Dankzij de compacte afmetingen kan de M/S Atlantic aanleggen in kleinere havens en combineert hij comfortabel varen met authentieke bestemmingen langs de Adriatische Zee. Na de boarding en kennismaking met de bemanning volgt een welkomstdiner, waar passagiers elkaar leren kennen met de Adriatische zee als achtergronddecor.

Elke dag wordt er een uitstekend ontbijt en 3-gangen lunch geserveerd aan boord van de  M/S ATLANTIC 4*

Morgen varen we uit, dus nu is er tijd om de oude stad Split binnen te stappen. Het voelt net alsof we een andere tijd binnenwandelen. Door een van de eeuwenoude poorten van het paleis van de Romeinse keizer Diocletianus, hij liet hier rond 300 na Christus zijn luxueuze residentie bouwen, komen we meteen in een doolhof van glanzende, witte steegjes terecht, waar het zonlicht weerkaatst op de gepolijste stenen.

Op het Peristyleplein staan zuilen en trappen als een openluchtdecor vol straatmuzikanten en gidsen, terwijl de geur van koffie en verse vis uit kleine bars zich mengt met het geroezemoes van stemmen tegen de oude muren. De klokkentoren van de kathedraal van Sint-Domnius steekt hoog boven alles uit en lokt ons met de belofte van een panoramisch uitzicht over stad en zee. Via de oude poorten, vooral de Gouden, Zilveren en Bronzen poort die ooit het paleis met de zee verbonden, krijgen we telkens korte doorkijkjes naar de Riva, de elegante boulevard langs de Adriatische kust.

Split gezien vanuit een rooftopbar in de oude stad

Wat ons vooral treft is hoe levend dit erfgoed is: tussen Romeinse resten en middeleeuwse huizen wonen mensen, zitten cafés en draaien winkels, waardoor we niet naar een ruïne kijken maar er middenin leven.

Dag 2: Pučišća

Onze gids kijkt vandaag wat bedrukt, want het weer laat het afweten. De zee is zo onstuimig dat we noodgedwongen een kortere stop moeten maken en het programma moeten omgooien. Ook dat hoort bij het varen met een kleiner schip, maar we laten het niet aan ons hart komen. Onze tocht voert ons vandaag naar Pučišća, een charmant dorp op het eiland Brač, beroemd om zijn witte kalksteen.

 We brengen een bezoek aan de traditionele steenhouwerijschool en kijken even mee over de schouders van jonge vaklui.

Tussen stapels blokken en fijne stofwolken werken de leerlingen van de steenhouwerijschool geconcentreerd aan ornamenten, pilaren en beeldhouwwerken. We zien hoe vaardige handen het ruwe kalksteen omtoveren tot iets verfijnds – een levende ambacht die hier nog elke dag wordt doorgegeven.

Na een regendagje glinstert de zon weer volop in de ochtend

Dag 3: Korčula

De zon is opnieuw van de partij. Daarom begint deze ochtend met een frisse duik in een beschutte baai. Wat een gevoel van vrijheid om op een doordeweekse dinsdag vanaf een boot in het kraakheldere water van de Adriatische Zee te duiken. Laat me even iets vertellen over het zeewater. Langs de Dalmatische kust is het water zó helder dat het bijna onwezenlijk lijkt.

"Wanneer we vanaf het dek van ons schip het anker laten vallen en in zee springen, zien we tot meters diep de bodem en de vissen onder ons bewegen.

Dat kristalheldere water dankt zijn transparantie aan de kalksteenbodem van de Adriatische Zee, het ontbreken van grote rivieren die slib aanvoeren en de constante stroming tussen de talloze eilanden. Doordat de zee relatief arm is aan plankton en vervuiling hier minimaal blijft, krijgt het water een diepe turquoise en smaragdgroene gloed. Een duik voelt daardoor niet alleen verfrissend maar ook betoverend: het lijkt alsof je zwemt in vloeibaar glas met het decor van de Kroatische kust op de achtergrond.

Het water van de Dalmatische eilanden heeft een diepe turquoise en smaragdgroene gloed, waardoor het lijkt dat deze boot in de haven van Korčula in het luchtledige drijft

Dennenhars en versgebakken brood,

Tijd om koers te zetten naar onze volgende bestemming. Wanneer we Korčula naderen, zien we hoe het stadje als een klein fort in de zee ligt, omringd door muren en wachttorens.

Zodra we aan wal stappen, duiken we de smalle steegjes in die als een visgraat door het oude centrum lopen. We horen muziek uit kleine wijnbars en ontdekken tussen gotische gevels verborgen ateliers en cafés. Hier proeven we een glas lokale GRK-wijn en eten er kraakverse vis terwijl we vanop de stadsomwalling over de baai uitkijken. Tussen de wijngaarden en pijnboombossen door vind je, als je er wat langer verblijft, afgelegen strandjes om te zwemmen of snorkelen. ’s Avonds laten we ons meevoeren door de Moreška, de eeuwenoude zwaarddans

We horen muziek uit kleine wijnbars en ontdekken tussen gotische gevels verborgen ateliers en cafés.

Dag 4: Dubrovnik

Wanneer wij Dubrovnik naderen, voelen we meteen waarom deze stad de bijnaam 'Parel van de Adriatische Zee' draagt. We lopen door de imposante stadspoorten en staan plots op de Stradun, de brede marmeren hoofdstraat die glanst in het zonlicht. Aan weerszijden rijzen elegante paleizen, kloosters en kleine cafés op, terwijl boven onze hoofden de luiken en balkons van eeuwenoude huizen openstaan.

De middeleeuwse stadsmuren van Dubrovnik lopen tot aan de rotsen en de Adriatische Zee.

Tussen de toeristen vallen ook de vele trouwlustigen op: bruidsparen in witte jurken en strakke pakken laten zich hier fotograferen tegen het decor van stadsmuren, pleinen en uitzichtpunten. Het geeft de stad een feestelijke, bijna sprookjesachtige sfeer.

Overal waar je komt in Dubrovnik: Pas op voor de pijlen van Cupido

Game of Thrones

Reden voor al dit bruidsgeluk ligt misschien in het feit dat de stad de voorbije tien jaar een echte film- en tv-renaissance heeft doorgemaakt. In Dubrovnik wandelen we letterlijk door een filmdecor. Binnen de machtige stadsmuren en over de terracotta daken herkennen we meteen scènes uit Game of Thrones: de hoofdstad King’s Landing, de Walk of Shame, gevechten op de bastions. Ook Star Wars: The Last Jedi en Robin Hood: Origins gebruikten deze straten en havens als achtergrond. Terwijl we over de marmeren straten schuifelen, wijst onze gids ons de exacte plekken aan en vertelt hoe de crews hier werkten. Het voelt alsof we zelf even figuranten zijn in een grootse productie, terwijl de echte stad met haar pleinen, cafés en uitzichten zich voor ons ontvouwt.

Een van de vele winkeltjes in de wirwar van straatjes in Dubvrovnik

Balkan-oorlog

We slenteren verder naar de stadsmuren, die als een stenen kroon om het oude centrum liggen. Hier kijken we uit over een zee van rode daken, de turquoise Adriatische Zee en de groene eilandjes daarachter. In een van de binnenpleinen stuiten we op een ingetogen memorial voor de oorlog van de jaren negentig. Foto’s, namen en korte verhalen herinneren aan de verwoesting en het verlies van toen. Het is stil, mensen praten gedempt, en wij voelen even de ernst achter al die mooie gevels. Dat contrast tussen feest en herinnering, tussen middeleeuwse pracht en recente littekens, maakt onze wandeling door Dubrovnik des te intenser: we ervaren een stad die niet alleen schittert maar ook getuigt.

Een fragment van de herdenkingsmuur ter nagedachtenis aan jonge mannen die omkwamen tijdens de Kroatische Onafhankelijkheidsoorlog (Domovinski rat, 1991–1995).

"De verwijzing naar de Belegering van Dubrovnik (1991 -1992) is eerder subtiel aanwezig. In zijstraatjes zie je kogelinslagen die niet werden weggewerkt en aan de Pile-poort lezen we plaquettes met namen van omgekomen inwoners.

Dag 5: Nationaal Park Mljet

Na een verfrissende zwemstop onderweg bereikt het schip Mljet, een langgerekt eiland dat in legendes bekendstaat als het Ogygia van Homerus, waar Odysseus ooit zou zijn aangespoeld. Zodra we aanmeren, voelen we het tempo vertragen en de drukte van Dubrovnik wegsijpelen.

Pijnboombossen geuren harsig en de lucht op Mjjet is doordrenkt met zout en tijm

Pijnboombossen geuren harsig en de lucht op het eiland Mjjet is doordrongen met zout en tijm. Aan wal steekt men de houtovens aan om straks de Peka in te bereiden. In het Nationaal Park volgen we schaduwrijke paden langs twee groene zoutwatermeren die als geheimzinnige spiegels tussen de bomen liggen. Midden op het grootste meer dobbert een klein eilandje met een voormalig benedictijnenklooster, vandaag een stil toevluchtsoord waar je even kunt zitten met een glas lokale wijn. Mljet voelt als een groene ademtocht in de Adriatische Zee, een plek waar natuur en mythe nog hand in hand gaan. We hebben er zowaar honger van gekregen. Gelukkig is het 's avonds tijd voor dat andere Kroatische natuurwonder: Peka in restaurant Adriatico.

Het houtvuur in restaurant Adriatico voor de Peka wordt uren op voorhand aangestoken

Peka is een een traditionele Kroatische manier van koken waarbij vlees (zoals lam of kalf), vis of zeevruchten samen met aardappelen en groenten langzaam gegaard worden onder een koepelvormige metalen of aardewerken deksel.

Er worden gloeiende kolen op of rond die koepel gelegd, zo fungeert het als een soort oven, waarbij de hitte van alle kanten komt. Onze peka met lamsvlees smaakt hartig en rokerig. En dat is misschien een tip die ik kan meegeven. Tenzij je voor een Michelinrestaurant gaat, kies je best voor de typische Kroatische gerechten. Ze zijn doorgaans iets goedkoper dan de rest van de kaart, en smaken zonder uitzondering uitmuntend goed.

Mljet voelt in de avond wat mysterieus aan. Geen wonder dat Odysseus hier ooit zou zijn aangespoeld

Dag 6: Hvar

Daarna zetten we koers naar het eiland Hvar, al eeuwen een toevluchtsoord voor zeevaarders, kunstenaars en reizigers. In de gelijknamige stad lopen we over glanzend wit marmer, langs renaissancepaleizen, Venetiaanse gevels en een levendige haven vol zeiljachten en vissersboten. De geur van lavendel, rozemarijn en zeezout hangt overal in de lucht, terwijl boven de stad het middeleeuwse Fortica-fort waakt met uitzicht tot aan de Pakleni-eilanden.

De geur van lavendel, rozemarijn en zeezout hangt overal op Hvar in de lucht

Achter de boulevard vind je smalle steegjes vol kleine restaurants en wijnbars waar lokale Plavac-Maliwijn en verse vis de toon zetten. Hvar combineert de grandeur van een historische handelsstad met het ontspannen ritme van eilanddagen: elegant, zonnig en verrassend authentiek.

De haven van Hvar bij valavond, gezien vanuit het uitstekende restaurant Plava Alga

Hvar wordt vaak 'het Saint-Tropez van Kroatië' genoemd omdat het dezelfde mix heeft van glamour, jachten en bruisend nachtleven die je aan de Côte d’Azur vindt.

In de zomer meren in de haven tientallen luxe-schepen en zeiljachten af, internationale beroemdheden strijken neer in de beachclubs, en op de pleinen wordt tot diep in de nacht gedanst.

Het hippe volkje maakt zich op voor een feestnacht op Hvar

Dag 7: Bol - Split

Bol, aan de zuidkust van het Kroatische eiland Brač, is een van die plekken waar het mediterrane leven nog vanzelf lijkt te gaan. En op Bol ligt Zlatni Rat, letterlijk 'Gouden Hoorn', het beroemdste strand van Kroatië en hét icoon van het eiland Brač. Het is geen klassiek zandstrand, wat velen wel denken, maar een lange, smalle landtong van witte kiezeltjes die zich zo’n 500 meter de Adriatische Zee in uitstrekt bij het stadje Bol. Uniek is dat de punt van het strand voortdurend van vorm en richting verandert door wind, getij en zeestroming: soms wijst hij recht naar het zuiden, soms buigt hij oost- of westwaarts. Achter het strand liggen dennenbossen met wandelpaden en kleine barretjes; aan zee kant kun je snorkelen, surfen of gewoon luieren op de kiezels. Door het heldere turquoise water en het fotogenieke silhouet is Zlatni Rat niet alleen een natuurverschijnsel maar ook een van de meest gefotografeerde plekken van de Adriatische kust.

Tussen oude vissershuisjes en nieuwe boetiekhotels ligt het beroemde Zlatni Rat – een gouden landtong die elke dag van vorm verandert door wind en getij.

Terwijl in de haven jachten zachtjes tegen elkaar tikken, trekken wandelaars naar de top van de Vidova Gora voor een uitzicht over de Adriatische Zee, en serveren lokale tavernes glas voor glas Plavac-maliwijn naast gegrilde vis, diezelfde ochtend gevangen. Bol voelt tegelijk intiem en werelds: een stadje dat het tempo van een vissersdorp heeft bewaard, maar toch mee surft op de internationale golven van cultuur en gastronomie. Later op de dag varen we opnieuw de haven van Split binnen.

Na een laatste ontbijt aan boord van ons schip maken we ons klaar om met SN Brussels Airlines terug naar het herfstige België te vliegen.

Afscheid nemen van Dalmatië doen we zoals steeds met de woorden van de Amerikaanse schrijver Jack Kerouac: ‘Leef, reis, ga op avontuur, wees dankbaar en heb nergens spijt van.’ En zo is het maar net.

Tekst: Dirk Selis - Foto’s: Erika Hellings

Wie deze reis wil boeken De Blauwe Vogel