“Als ik door Molenbeek rijd, voel ik me ook niet in België”, zei Conner Rousseau, voorzitter van Vooruit in Humo. Een uitspraak die het nodige stof deed opwaaien. Wij vroegen Truienaar en socioloog Mark Elchardus (73) om een reactie. Hij gaf ons er zowaar drie.
Een eerste opmerking is dat Conner Rousseau zich in Molenbeek niet meer in België waant. Er zijn verschillende surveys waaruit blijkt dat 7 à 8 op de 10 van de Belgen dat zeggen over hun land: ik voel me hier niet meer thuis zoals voorheen. Het is denkbaar dat moesten zij in Molenbeek gaan wandelen dat precentage nog hoger zou liggen. Conner doet hier niets anders dan een wijdverbreide opinie vertolken: wat hij voelt, voelt de overgrote meerderheid van de Vlamingen. Sommigen omschrijven zijn houding als racistisch omdat volgens hen het “nieuwe België” dat soort gevoelens niet meer toelaat. Dat is dan een verschil van visie op de samenleving: mogen mensen nog een idee hebben van hoe ze die graag zien, of moeten zij zich bij alles neerleggen, zelfs bij de wantoestand die het geslacht Moureaux in Molenbeek heeft laten groeien?
Beleid verwarren met ontkenning
Ten tweede, kloeg Conner over de gebrekkige kennis van het Nederlands. Hij deed dat door te stellen dat sommige leraars zelfs geen Nederlands kennen. Of dat laatste waar is, weet ik niet. Ik gok dat dit hier of daar, in een enkel geval wel waar is, maar niet mag worden veralgemeend. Wat wel mag worden veralgemeend en waarvoor er veel evidentie is, is dat heel wat Brusselse jongeren het secundair onderwijs verlaten met een gebrekkige kennis van het Nederlands en een opleiding die hen bar slecht voorbereid op een productief leven, hen eigenlijk in de miserie bestendigt. Het is goed dat aan te klagen en dat aanklagen betekent geenszins dat men de leraars de schuld geeft. Ik begrijp de mensen niet die kwaad zijn omdat Rousseau dit aan de orde stelt. Al minstens 15 jaar weten we dat het zo is en het is niet zeker dat er voldoende vooruitgang wordt geboekt. Het is iets waarop voortdurend moet worden gehamerd en het is onrustwekkend dat veel van de mensen die verantwoordelijk zijn voor beleid in Brussel dat niet willen zien. Zij verwarren beleid met ontkenning: als we maar ontkennen dat er een probleem is, moeten we niets doen.
Kiesvee kansarm houden
Ten derde draagt Rousseau ook een oplossing aan: verplicht kleuteronderwijs. Dat is een potentieel dure oplossing, tenzij men de grondwet verandert en stelt dat alle kleuterscholen voor alle levensbeschouwelijke groepen open staan. Wat we weten is dat kleuteronderwijs met aandacht voor taalvaardigheid en cognitieve ontwikkeling waarschijnlijk wel een van de maatregelen is die de kansarmen het meest kan helpen en dus, in de Brusselse context, ook de integratie kan bevorderen én de ontwikkeling van Brussel. Maar blijkbaar zijn er in Brussel zogeheten progressieve en linkse mensen die de kinderen die uit de migratie geboren zijn liever kansarm houden omdat zij denken zich op die manier van kiesvee te voorzien en te verzekeren. Het is moedig van Conner Rousseau dat hij daartegen reageert. We moeten reageren tegen de mensen die onze samenleving neerhalen, door de de kansarmen neer te halen. Wat ik heb gemist in het interview is kritiek op de PS voor de situatie die zij in Brussel en Molenbeek heeft geschapen. Het volstaat te kijken naar wat de PS voor het Franstalig onderwijs doet om te weten voor welke toekomst zij kiezen. Zij onderinvesteren stelselmatig in het onderwijs omdat zij het geld willen gebruiken voor gemakzuchtig electoraal gewin. Men kan het Conner Rousseau toch niet kwalijk nemen dat hij een andere en betere toekomst wil voor de kinderen, ook al impliceert dat kritiek op de PS.
Kortom, het was een nuttig interview. De reacties maakten meteen duidelijk wie vooruit wil men deze samenleving, met alle mensen en kinderen in deze samenleving, en wie de kansarmen wil bestendigen in de kansarmoede omdat dit een publiek schept voor hun politieke winkel waarin stagnatie en achteruitgang in de aanbieding staat.
Op donderdag 5 mei zakt Conner Rousseau om 20u.00 af naar Volkshuis Curieus in de Breendonkstraat 46 te Sint-Truiden om er te spreken over de stand van het land. Toegang is gratis.
foto door Debby Termonia